1Sama dag gekk Jesús að heiman og settist við vatnið.2Svo mikill mannfjöldi safnaðist að honum, að hann varð að stíga í bát og sitja þar. En allt fólkið stóð á ströndinni.3Hann talaði margt til þeirra í dæmisögum. Hann sagði: Sáðmaður gekk út að sá,4og þá er hann sáði, féll sumt hjá götunni, og fuglar komu og átu það upp.5Sumt féll í grýtta jörð, þar sem var lítill jarðvegur, og það rann skjótt upp, því það hafði ekki djúpa jörð.6Þegar sól hækkaði, visnaði það, og sökum þess að það hafði ekki rætur, skrælnaði það.7Sumt féll meðal þyrna, og þyrnarnir uxu og kæfðu það.8En sumt féll í góða jörð og bar ávöxt, sumt hundraðfaldan, sumt sextugfaldan og sumt þrítugfaldan.9Hver sem eyru hefur, hann heyri.10Þá komu lærisveinarnir til hans og spurðu: Hvers vegna talar þú til þeirra í dæmisögum?11Hann svaraði: Yður er gefið að þekkja leynda dóma himnaríkis, hinum er það ekki gefið.12Því að þeim, sem hefur, mun gefið verða, og hann mun hafa gnægð, en frá þeim, sem eigi hefur, mun tekið verða jafnvel það, sem hann hefur.13Þess vegna tala ég til þeirra í dæmisögum, að sjáandi sjá þeir ekki og heyrandi heyra þeir ekki né skilja.14Á þeim rætist spádómur Jesaja: Með eyrum munuð þér heyra og alls ekki skilja, og sjáandi munuð þér horfa og ekkert sjá.15Því að hjarta lýðs þessa er sljótt orðið, og illa heyra þeir með eyrum sínum, og augunum hafa þeir lokað, svo að þeir sjái ekki með augunum né heyri með eyrunum og skilji með hjartanu og snúi sér, og ég lækni þá.16En sæl eru augu yðar, að þau sjá, og eyru yðar, að þau heyra.17Sannlega segi ég yður: Margir spámenn og réttlátir þráðu að sjá það, sem þér sjáið, en sáu það ekki, og heyra það, sem þér heyrið, en heyrðu það ekki.18Heyrið þá hvað dæmisagan um sáðmanninn merkir:19Þegar einhver heyrir orðið um ríkið og skilur ekki, þá kemur hinn vondi og rænir því, sem sáð var í hjarta hans. Það sem sáð var við götuna, merkir þetta.20Það sem sáð var í grýtta jörð, merkir þann, sem tekur orðinu með fögnuði, um leið og hann heyrir það,21en hefur enga rótfestu. Hann er hvikull, og er þrenging verður eða ofsókn vegna orðsins, bregst hann þegar.22Það er sáð var meðal þyrna, merkir þann, sem heyrir orðið, en áhyggjur heimsins og tál auðæfanna kefja orðið, svo það ber engan ávöxt.23En það er sáð var í góða jörð, merkir þann, sem heyrir orðið og skilur það. Hann er sá, sem ber ávöxt og gefur af sér hundraðfalt, sextugfalt eða þrítugfalt.24Aðra dæmisögu sagði hann þeim: Líkt er um himnaríki og mann, er sáði góðu sæði í akur sinn.25En er menn voru í svefni, kom óvinur hans, sáði illgresi meðal hveitisins og fór síðan.26Þegar sæðið spratt upp og tók að bera ávöxt, kom illgresið og í ljós.27Þá komu þjónar húsbóndans til hans og sögðu við hann: Herra, sáðir þú ekki góðu sæði í akur þinn? Hvaðan kemur illgresið?28Hann svaraði þeim: Þetta hefur einhver óvinur gjört. Þjónarnir sögðu við hann: Viltu, að vér förum og tínum það?29Hann sagði: Nei, með því að tína illgresið, gætuð þér slitið upp hveitið um leið.30Látið hvort tveggja vaxa saman fram að kornskurði. Þegar komin er kornskurðartíð, mun ég segja við kornskurðarmenn: Safnið fyrst illgresinu og bindið í bundin til að brenna því, en hirðið hveitið í hlöðu mína.31Aðra dæmisögu sagði hann þeim: Líkt er himnaríki mustarðskorni, sem maður tók og sáði í akur sinn.32Smæst er það allra sáðkorna, en nær það vex, er það öllum jurtum meira, það verður tré, og fuglar himins koma og hreiðra sig í greinum þess.33Aðra dæmisögu sagði hann þeim: Líkt er himnaríki súrdeigi, er kona tók og fól í þrem mælum mjöls, uns það sýrðist allt.34Þetta allt talaði Jesús í dæmisögum til fólksins, og án dæmisagna talaði hann ekki til þeirra.35Það átti að rætast, sem sagt er fyrir munn spámannsins: Ég mun opna munn minn í dæmisögum, mæla fram það, sem hulið var frá grundvöllun heims.36Þá skildi hann við mannfjöldann og fór inn. Lærisveinar hans komu til hans og sögðu: Skýrðu fyrir oss dæmisöguna um illgresið á akrinum.37Hann mælti: Sá er sáir góða sæðinu, er Mannssonurinn,38akurinn er heimurinn, góða sæðið merkir börn ríkisins, en illgresið börn hins vonda.39Óvinurinn, sem sáði því, er djöfullinn. Kornskurðurinn er endir veraldar og kornskurðarmennirnir englar.40Eins og illgresinu er safnað og brennt í eldi, þannig verður við endi veraldar.41Mannssonurinn mun senda engla sína, og þeir munu safna úr ríki hans öllum, sem hneykslunum valda og ranglæti fremja,42og kasta þeim í eldsofninn. Þar verður grátur og gnístran tanna.43Þá munu réttlátir skína sem sól í ríki föður þeirra. Hver sem eyru hefur, hann heyri.44Líkt er himnaríki fjársjóði, sem fólginn var í jörðu og maður fann og leyndi. Í fögnuði sínum fór hann, seldi allar eigur sínar og keypti akur þann.45Enn er himnaríki líkt kaupmanni, sem leitaði að fögrum perlum.46Og er hann fann eina dýrmæta perlu, fór hann, seldi allt, sem hann átti, og keypti hana.47Enn er himnaríki líkt neti, sem lagt er í sjó og safnar alls kyns fiski.48Þegar það er fullt, draga menn það á land, setjast við og safna þeim góðu í ker, en kasta þeim óætu burt.49Svo mun verða, þegar veröld endar: Englarnir munu fara til, skilja vonda menn frá réttlátum50og kasta þeim í eldsofninn. Þar verður grátur og gnístran tanna.51Hafið þér skilið allt þetta? Já, svöruðu þeir.52Hann sagði við þá: Þannig er sérhver fræðimaður, sem orðinn er lærisveinn himnaríkis, líkur húsföður, sem ber fram nýtt og gamalt úr forðabúri sínu.53Þegar Jesús hafði lokið þessum dæmisögum, hélt hann þaðan.54Hann kom í ættborg sína og tók að kenna þeim í samkundu þeirra. Þeir undruðust stórum og sögðu: Hvaðan kemur honum þessi speki og kraftaverkin?55Er þetta ekki sonur smiðsins? Heitir ekki móðir hans María og bræður hans Jakob, Jósef, Símon og Júdas?56Og eru ekki systur hans allar hjá oss? Hvaðan kemur honum þá allt þetta?57Og þeir hneyksluðust á honum. En Jesús sagði við þá: Hvergi er spámaður minna metinn en í landi sínu og með heimamönnum.58Og hann gjörði þar ekki mörg kraftaverk sökum vantrúar þeirra.

13.1-9 Hlst. Mrk 4.1-9; Lúk 8.4-8
13.2 Í báti Lúk 5.1-3
13.9 Eyru að heyra Matt 11.15+ ; sbr 19.12
13.10-17 Hlst. Mrk 4.10-12; Lúk 8.9-10
13.11 Leyndardómar 1Kor 4.1; Ef 3.3-4; 6.19; Kól 2.2; 4.3
13.12 Þeim sem … Matt 25.29; Mrk 4.25; Lúk 8.18; 19.26
13.14-15 Sbr Jes 6.9-10; Jóh 12.40; Post 28.26-27; Matt 1.22+
13.16 Sæl Matt 5.3+ – augu yðar Lúk 10.23-24
13.18-23 Hlst. Mrk 4.13-20; Lúk 8.11-15
13.22 Áhyggjur heimsins og tál auðæfanna Matt 6.24; Mrk 4.19; Lúk 12.16-21; 1Tím 6.9; 10.17
13.30 Kornskurður – dómur Matt 3.12+
13.31-35 Hlst. Mrk 4.30-34; Lúk 13.18-21
13.31 Mustarðskorn Matt 17.20; Lúk 17.6
13.33 Súrdeig 1Kor 5.6; Gal 5.9
13.35 Sbr Slm 78.2; Matt 1.22+
13.36 Útskýring Matt 15.15; Mrk 4.10; 7.17; Lúk 8.9
13.38 Hinn vondi Matt 6.13+
13.39 Kornskurður- dómur Matt 3.12+
13.40 Brennt í eldi Matt 3.10; 7.19; Jóh 15.6
13.41 Englar sendir að dæma Matt 16.27; 24.31; Mrk 13.27
13.42 Í eldsofninn Matt 13.50 – grátur og gnístran tanna Matt 8.12+
13.43 Þau sem hlýtt hafa skína Dan 12.3 – eyru að heyra Matt 11.15+
13.51 Skilja Matt 15.10
13.53-58 Hlst. Mrk 6.1-6; Lúk 4.16-30
13.53 Að loknu máli Matt 7.28+
13.54 Þeir undruðust Jóh 7.15
13.55 Sonur smiðsins Lúk 3.23; Jóh 6.42 – bræður Jesú Matt 12.46+
13.57 Menn hneyksluðust Matt 5.29+ – spámaður í heimalandi Lúk 4.24; Jóh 4.44