1Og hann tók að tala til þeirra í dæmisögum: Maður plantaði víngarð. Hann hlóð garð um hann, gróf fyrir vínþröng og reisti turn, seldi hann síðan vínyrkjum á leigu og fór úr landi.2Á settum tíma sendi hann þjón til vínyrkjanna að fá hjá þeim hlut af ávexti víngarðsins.3En þeir tóku hann og börðu og sendu burt tómhentan.4Aftur sendi hann til þeirra annan þjón. Hann lömdu þeir í höfuðið og svívirtu.5Enn sendi hann annan, og hann drápu þeir, og marga fleiri ýmist börðu þeir eða drápu.6Einn átti hann eftir enn, elskaðan son. Hann sendi hann síðastan til þeirra og sagði: Þeir munu virða son minn.7En vínyrkjar þessir sögðu sín á milli: Þetta er erfinginn. Förum og drepum hann, þá fáum vér arfinn.8Og þeir tóku hann og drápu og köstuðu honum út fyrir víngarðinn.9Hvað mun nú eigandi víngarðsins gjöra? Hann mun koma, tortíma vínyrkjunum og fá öðrum víngarðinn.10Hafið þér eigi lesið þessa ritningu: Sá steinn, sem smiðirnir höfnuðu, er orðinn hyrningarsteinn.11Þetta er verk Drottins, og undursamlegt er það í augum vorum.12Þeir vildu taka hann höndum, en óttuðust fólkið. Þeir skildu, að hann átti við þá með dæmisögunni. Og þeir yfirgáfu hann og gengu burt.13Þá sendu þeir til hans nokkra farísea og Heródesarsinna, og skyldu þeir veiða hann í orðum.14Þeir koma og segja við hann: Meistari, vér vitum, að þú ert sannorður og hirðir ekki um álit neins, enda gjörir þú þér engan mannamun, heldur kennir Guðs veg í sannleika. Leyfist að gjalda keisaranum skatt eða ekki? Eigum vér að gjalda eða ekki gjalda?15En hann sá hræsni þeirra og sagði við þá: Hví freistið þér mín? Fáið mér denar, látið mig sjá.16Þeir fengu honum pening. Hann spyr: Hvers mynd og yfirskrift er þetta? Þeir svöruðu: Keisarans.17En Jesús sagði við þá: Gjaldið keisaranum það, sem keisarans er, og Guði það, sem Guðs er. Og þá furðaði stórlega á honum.18Saddúkear komu til hans, en þeir neita því, að upprisa sé til, og sögðu við hann:19Meistari, Móse segir oss í ritningunum, að deyi maður barnlaus, en láti eftir sig konu, skuli bróðir hans ganga að eiga ekkjuna og vekja honum niðja.20Nú voru sjö bræður. Sá fyrsti tók sér konu, en dó barnlaus.21Annar bróðirinn gekk að eiga hana og dó barnlaus. Eins hinn þriðji,22og allir sjö urðu barnlausir. Síðast allra dó konan.23Í upprisunni, þegar menn rísa upp, kona hvers þeirra verður hún þá? Allir sjö höfðu átt hana.24Jesús svaraði þeim: Er það ekki þetta, sem veldur því, að þér villist: Þér þekkið ekki ritningarnar né mátt Guðs?25Þegar menn rísa upp frá dauðum, kvænast þeir hvorki né giftast. Þeir eru sem englar á himnum.26En um þá dauðu, að þeir rísa upp, hafið þér ekki lesið það í bók Móse, í sögunni um þyrnirunninn? Guð segir við Móse: Ég er Guð Abrahams, Guð Ísaks og Guð Jakobs.27Ekki er hann Guð dauðra heldur lifenda. Þér villist stórlega.28Þá kom til hans fræðimaður einn. Hann hafði hlýtt á orðaskipti þeirra og fann, að Jesús hafði svarað þeim vel. Hann spurði: Hvert er æðst allra boðorða?29Jesús svaraði: Æðst er þetta: Heyr, Ísrael! Drottinn, Guð vor, hann einn er Drottinn.30Og þú skalt elska Drottin, Guð þinn, af öllu hjarta þínu, allri sálu þinni, öllum huga þínum og öllum mætti þínum.31Annað er þetta: Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig. Ekkert boðorð annað er þessum meira.32Fræðimaðurinn sagði þá við hann: Rétt er það, meistari, satt sagðir þú, að einn er hann og enginn er annar en hann.33Og að elska hann af öllu hjarta, öllum skilningi og öllum mætti og elska náungann eins og sjálfan sig, það er öllum brennifórnum og sláturfórnum meira.34Jesús sá, að hann svaraði viturlega, og sagði við hann: Þú ert ekki fjarri Guðs ríki. Og enginn þorði framar að spyrja hann.35Þegar Jesús var að kenna í helgidóminum, sagði hann: Hvernig geta fræðimennirnir sagt, að Kristur sé sonur Davíðs?36Sjálfur mælti Davíð af heilögum anda: Drottinn sagði við minn drottin: Set þig mér til hægri handar, þangað til ég gjöri óvini þína að fótskör þinni.37Davíð kallar hann sjálfur drottin. Hvernig getur hann þá verið sonur hans? Og hinn mikli mannfjöldi hlýddi fúslega á hann.38Í kenningu sinni sagði hann: Varist fræðimennina, sem fýsir að ganga í síðskikkjum og láta heilsa sér á torgum,39vilja skipa æðsta bekk í samkundum og hefðarsæti í veislum.40Þeir eta upp heimili ekkna og flytja langar bænir að yfirskini. Þeir munu fá því þyngri dóm.41Jesús settist gegnt fjárhirslunni og horfði á fólkið leggja peninga í hana. Margir auðmenn lögðu þar mikið.42Þá kom ekkja ein fátæk og lét þar tvo smápeninga, eins eyris virði.43Og hann kallaði til sín lærisveina sína og sagði við þá: Sannlega segi ég yður, þessi fátæka ekkja gaf meira en allir hinir, er lögðu í fjárhirsluna.44Allir gáfu þeir af allsnægtum sínum, en hún gaf af skorti sínum allt sem hún átti, alla björg sína.

12.1-12 Hlst. Matt 21.33-46; Lúk 20.9-19
12.1 Víngarður Jes 5.1-2
12.6 Hans elskaði sonur 1Mós 22.2; Mrk 1.11 og hlst.; 9.7 og hlst.; 2Pét 1.17
12.8 Út fyrir víngarðinn Matt 12.39+
12.10-11 Sbr Slm 118.22-23
12.10 Hyrningarsteinn Post 4.11; 1Pét 2.7
12.12 Óttuðust fólkið Matt 14.5+
12.13-17 Hlst. Matt 22.15-22; Lúk 20.20-26
12.13 Heródesarsinnar Mrk 3.6+ – veiða í orðum Matt 16.1+ ; sbr Mrk 8.11; 10.2
12.14 Guðs vegur Matt 7.14; 11.10; 21.32; Mrk 1.2-3 og hlst.; Lúk 1.76; 7.27; Jóh 1.23; Post 13.10; 16.17; Róm 3.17; 11.33; Heb 3.10; Opb 15.3
12.17 Gjalda keisaranum Róm 13.7
12.18-27 Hlst. Matt 22.23-33; Lúk 20.27-40
12.18 Saddúkear Post 23.8
12.19 Mágsskylda 1Mós 38.8; 5Mós 25.5-10
12.26 Þyrnirunninn 2Mós 3.2 – Guð Abrahams 2Mós 3.6,15-16
12.23-34 Hlst. Matt 22.34-40; Lúk 10.25-28
12.29-30 Sbr 5Mós 6.4-5; Jós 22.5; Lúk 10.27
12.31 Sbr 3Mós 19.18; Róm 13.9; Gal 5.14; Jak 2.8
12.32 Rétt, meistari Lúk 20.39 – Guð er einn 5Mós 6.4 – enginn annar Guð 5Mós 4.35; Jes 45.21
12.33 Af öllu hjarta Mrk 12.30; 2Kon 23.25 – öllum fórnum meira 1Sam 15.22; Hós 6.6
12.34 Guðs ríki Matt 3.2+ ; 6.10+ – enginn þorði framar … Matt 22.46; Lúk 20.40
12.35-37 Hlst. Matt 22.41-46; Lúk 20.41-44
12.35 Sonur Davíðs Matt 1.1+
12.36 Sbr Slm 110.1; Matt 22.44+
12.37 Hlýddu fúslega Lúk 19.48; 21.38
12.38-40 Hlst. Matt 23.1-36; Lúk 20.45-47
12.41-44 Hlst. Lúk 21.1-4
12.41 Fjárhirsla musterisins Jóh 8.20; sbr 2Kon 12.9
12.44 Allt sem hún átti 2Kor 8.12