Varist syndina

1Barnið mitt, hafir þú syndgað gjör það eigi framar,
bið fyrirgefningar á því sem henti þig áður.
2 Forðastu syndina eins og höggorm,
hún bítur þig ef þú hættir þér nærri.
Tennur hennar eru ljónstennur,
þær svipta mennina lífi.
3 Hvert lögbrot er sem tvíeggjað sverð,
áverkar þess verða ekki græddir.
4 Ógn og hroki sóa auði,
hús oflátungs mun í eyði leggjast.
5 Bæn fátæks manns nær jafnskjótt eyra Drottins,
skjótlega réttir hann hlut hans.
6 Sá er hatar áminningu fetar slóð syndara
en sá sem óttast Drottin iðrast af heilu hjarta.
7 Orð fer víða af mælskumönnum,
hygginn maður skynjar er þeir mæla um hug sér.
8 Sá sem reisir sér hús fyrir lánsfé
safnar steinum í eigin gröf.
9 Samkoma guðlausra er eins og spónahrúga,
endalok hennar er brennandi bál.
10 Gata guðleysingja er lögð sléttum hellum
en við endi hennar er gap heljar.

Speki og heimska

11Sá sem heldur lögmálið hefur vald á hneigðum sínum
og ótti Drottins leiðir til speki.
12 Óhygginn tekur engum aga
en til er sú greind sem á gremju eykur.
13 Þekking viturs manns streymir fram sem fljót,
ráð hans eru sem lifandi lind.
14 Hugur heimskingjans er sem brotið ker,
honum helst ekki á neinni þekking.
15 Heyri vitur maður hyggilegt orð
hælir hann því og eykur við öðru.
Heyri heimskinginn þau lætur hann sér fátt um finnast
og skellir við þeim skollaeyrum.
16 Orðræður heimskingja lýja eins og klyfjar á langferð
en yndi er að hlýða á viturra orð.
17 Ráða hyggins manns er leitað á samkomum
og gaumur gefinn að orðum hans.
18 Spekin er heimskingjanum líkust húsi í rústum,
þekking er flóninu sem sundurlaus orð.
19 Fræðsla er fávísum sem fótakefli,
líkust hlekk á hægri hendi.
20 Heimskinginn hlær hrossahlátri
en hygginn brosir hóglátlega.
21 Greindum manni er uppfræðsla sem gulldjásn,
lík armbandi á hægri handlegg.
22 Heimskinginn flanar inn í húsið
en reyndur maður er hæverskur og dokar utan dyra.
23 Fávís maður gægist inn um gáttir
en agaður staldrar við úti.
24 Að liggja á hleri er háttur siðlausra,
hyggnum manni væri það óbærileg hneisa.
25 Óskammfeilinn lætur dæluna ganga
en hygginn hefur taumhald á tungu sinni.
26 Í munni heimskingja er hugur hans uppi
en hygginn hugsar áður en hann talar.
27 Þegar guðleysinginn formælir Satan
er hann að bölva sjálfum sér.
28 Rógberinn flekkar eigin sál,
hann mun hataður af grönnum sínum.