1Hver sem snertir bik mun flekkast
og sá sem umgengst drambsaman dregur dám af honum.
2 Tak eigi upp byrði sem er þér um megn
og legg eigi lag við þér voldugri og auðugri.
Hvernig farnast leirkeri hjá járnpotti?
Rekist það í hann brotnar kerið.
3 Auðmaðurinn beitir rangindum
og er auk þess óskammfeilinn.
Fátæklingnum er gert rangt til
og má auk þess biðja velvirðingar.
4 Geti auðmaður haft not af þér þá mun hann nota sér þig
en sért þú í nauð snýr hann baki við þér.
5 Eigir þú eitthvað til þá unir hann hjá þér,
gerir eign þína að engu og fæst eigi um það.
6 Þarfnist hann þín mun hann villa um fyrir þér,
vera hýr í bragði og uppörvandi,
blíðmáll mun hann segja: „Þarfnast þú einhvers?“
7 Hann verður svo örlátur að þú blygðast þín
uns hann hefur haft allt af þér tvö- og þrefalt
og hefur þig að lokum að háði.
Sjái hann þig síðar forðast hann þig
og skekur höfuðið yfir þér.
8 Gæt þess að láta ei blekkjast,
lát fávísi þína ekki verða þér til niðurlægingar.
9 Bjóði valdamaður þér heim vertu þá ekki óðfús,
þá mun hann leggja enn harðar að þér.
10 Trana þér ekki fram svo að þér verði ekki stjakað frá,
vertu ekki óframfærinn því að þá gleymist þú.
11 Gerðu þér eigi dælt við valdamann,
treystu ekki heldur skrafi hans.
Í löngum viðræðum er hann að reyna þig
og rannsakar þig á meðan hann brosir við þér.
12 Óvæginn er sá sem hleypur með það sem honum er sagt
og hlífir þér hvorki við harðræði né helsi.
13 Gæt vel að og ver varkár,
þér er hætt við hrösun í hverju skrefi.
14 Heyrir þú þetta í svefni þá skaltu vakna.
Elska Drottin svo lengi sem þú lifir,
bið til hans svo að þér verði bjargað. [
15 Sérhver dýrategund ann sínum líkum,
hver og einn maður sér nánum.
16 Allar verur halda sig að sinni tegund,
sérhver maður laðast að sínum líka.
17 Ekki leggur úlfur lag sitt við lamb
né heldur guðlaus við guðrækinn.
18 Ekki geta hýena og hundur setið á sárs höfði
og aldrei munu ríkur og fátækur halda frið.
19 Villiasnar í auðninni verða ljónum að bráð
og eins leita auðugir bráðar hjá fátækum.
20 Auðmýkt er drambsömum andstyggð,
eins fyrirlítur auðugur fátækan.
21 Hnjóti auðmaður styðja hann vinir
en falli fátækur stjaka vinir jafnvel við honum.
22 Verði auðugum á reynast margir til varnar,
fari hann með firru er það lagt út á betri veg.
Verði fátækum á mun hann fyrirlitinn
og enginn hlýðir á viturleg orð hans.
23 Er auðugur mælir þegja allir
og hefja orð hans til skýjanna.
Er fátækur talar er sagt: „Hver er nú þetta?“
Hnjóti hann er honum hrundið um koll.
24 Góður er auður sem vel er fenginn
en fátækt er böl að mati guðlausra.
25 Það sem hjarta manns geymir breytir ásjónu hans
ýmist til góðs eða þá ills.
26 Hýr svipur ber vott um hamingju í hjarta.
Að semja dæmisögur krefst djúprar umhugsunar.