1Vitur leiðtogi fræðir þjóð sína,
góð skipan er þar sem hygginn ræður.
2 Þjóðhöfðingja líkjast þjónar hans
og bæjarbúar borgarstjóra.
3 Ómenntaður konungur steypir þjóð sinni í glötun,
og borgin blómstrar undir stjórn viturra.
4 Yfirráð jarðar eru í hendi Drottins,
hann fær þau réttum manni á réttum tíma.
5 Í hendi Drottins er hagsæld manns,
ráðamönnum veitir hann vegsemd.

Varað við hroka

6Reiðstu eigi náunga þínum
fyrir hvað eina sem hann gerir rangt,
lát eigi ofdramb stýra gerðum.
7 Hroka hata Guð og menn,
ranglæti er hatursefni báðum.
8 Frá einni þjóð til annarrar færast völd,
ofbeldi, hroki og ágirnd valda því.
[Ekkert er guðlausara en hinn ágjarni,
hann gæti selt sál sína.] [
9 Hví hreykir sér duft og aska
í búk sem hrörnar [ þegar í lifanda lífi?
10 Langvinnur sjúkdómur gerir lækninn ráðþrota,
konungur í dag, nár að morgni.
11 Í hlut sérhvers sem deyr
koma maðkar, flugur og lirfur.
12 Að snúa frá Drottni er upphaf hroka mannsins,
er hjartað víkur frá skapara sínum.
13 Því að syndin er uppspretta ofdrambs,
frá forhertum vellur viðurstyggð.
Vegna þessa sendir Drottinn fádæma hegningu
og gereyðir þeim sem svo er farið.
14 Drottinn steypir voldugum úr hásætum
og setur hógværa í þeirra stað.
15 Drottinn rífur upp þjóðir með rótum
og gróðursetur lítilláta í þeirra stað.
16 Drottinn eyðir þjóðlöndum
og jafnar þau við jörðu.
17 Hann upprætir þjóðir úr mannkyni og eyðir þeim
og þurrkar út minningu þeirra af jörðu.
18 Ofdramb er mönnum eigi áskapað
né heiftaræði þeim sem af konu er fæddur.

Menn sem heiður ber

19Niðjum hverra ber vegsemd? Niðjum manna.
Niðjum hverra ber vegsemd? Þeirra sem óttast Drottin.
Niðjum hverra sæmir eigi heiður? Niðjum manna.
Niðjum hverra sæmir eigi heiður? Þeirra sem boðorðin brjóta.
20 Í hópi bræðra er hinn fremsti heiðraður
en Drottinn heiðrar þá sem óttast hann.
21 Guðsótti er upphaf þess að verða Guði þekkur
en þvermóðska og hroki upphaf höfnunar. [
22 Auðugum og virtum jafnt og fátækum
er öllum heiður af að óttast Drottin. [
23 Rangt er að fyrirlíta vitran fátækling
og óhæfa að hafa syndara í heiðri.
24 Höfðingi, dómari og valdamaður eru virtir vel
en enginn þeirra tekur þó guðhræddum fram.
25 Frjálsbornir munu þjóna vitrum þræli
og hygginn maður andmælir því ekki.

Lítillæti og sjálfsvirðing

26 Gorta ekki af visku er þú gengur að verki,
lát eigi mikinn er að þér sverfur.
27 Betra er að vinna og búa við nægtir
en að láta mikinn og líða skort.
28 Barn, ver lítillátt en ber virðingu fyrir sjálfu þér,
met sjálft þig svo sem þér ber.
29 Hver sýknar þann sem áfellist sig?
Hver virðir þann sem vanvirðir sig?
30 Fátækur er virtur af vitsmunum sínum,
auðugur fyrir efni sín.
31 Sá sem er virtur þótt snauður sé,
hve miklu fremur ef auðugur væri?
Sá sem er vanvirtur þótt efnaður sé,
hve miklu fremur ef fátækur væri?