1Eins og snjór um sumar eða regn um uppskeru,
svo illa á sæmd við heimskan mann.
2Eins og spörfugl hlýtur að flögra og svala að fljúga,
eins er um óverðskuldaða formælingu,
hún verður ekki að áhrínsorðum.
3Svipan hæfir hestinum og taumurinn asnanum
en vöndurinn baki heimskingjans.
4Svaraðu ekki heimskingjanum eftir fíflsku hans
svo að þú verðir ekki honum jafn.
5Svaraðu heimskingjanum eftir fíflsku hans,
annars heldur hann að hann sé vitur.
6Sá fórnar fótum sínum og fær að súpa á ranglæti
sem sendir orð með heimskingja.
7Eins og fótleggir hins lamaða hanga máttlausir,
svo fer spakmælum í munni heimskingjanna.
8Þeim sem sýnir heimskum manni sæmd
fer eins og þeim er hnýtir stein í slöngvu.
9Eins og þyrnir stingst í hönd á drukknum manni,
svo er spakmæli í munni heimskingjanna.
10Eins og skytta sem skýtur á alla vegfarendur,
svo er sá sem ræður heimskingja eða vergangsmann til verka.
11Eins og hundur sem snýr aftur til spýju sinnar,
svo er heimskingi sem endurtekur fíflsku sína.
12Sjáir þú mann sem telur sig vitran,
þá á heimskinginn meiri von en hann.
13Letinginn segir: „Óargadýr er úti fyrir,
ljón á torgunum.“
14Hurðin snýst á hjörunum
og letinginn í hvílu sinni.
15Latur maður dýfir hendinni ofan í skálina
en honum er um megn að bera hana upp að munninum.
16Latur maður þykist vitrari en sjö
sem veita viturleg ráð.
17Sá sem blandar sér í annarra deilu
er eins og sá sem grípur í eyrun á hundi sem fram hjá hleypur.
18Eins og óður maður sem þeytir eldibröndum og örvum
19er sá sem svíkur náunga sinn og segir síðan:
„Ég var bara að gera að gamni mínu.“
20Þegar eldsneytið þrýtur slokknar eldurinn
og þegar enginn er rógberinn stöðvast deilurnar.
21Eins og kol þarf til glóða og við til elds,
eins þarf þrætugjarnan mann til að kveikja deilur.
22 Orð rógberans eru eins og sælgæti,
þau læsa sig inn í innstu fylgsni hjartans.
23 Sem sorasilfur utan af leirbroti,
svo eru eldheitir kossar og illt hjarta.
24 Með vörum sínum gerir hatursmaðurinn sér upp vinalæti
en í hjarta sínu hyggur hann á svik.
25 Þó að hann mæli fagurt, þá trúðu honum ekki
því að sjö andstyggðir búa í hjarta hans.
26 Þótt hatrið hylji sig hræsni,
þá verður illska þess opinber í söfnuðinum.
27 Sá sem grefur gröf fellur í hana
og steinninn fellur aftur í fang þeim er veltir honum.
28 Lygin tunga hatar þá sem hún hefur unnið mein
og smjaðuryrði leiða til glötunar.