1Þú skalt eigi gerast óvinur þess sem vinur þinn er.
Illur orðstír færir hneisu og ámæli
og hlotnast syndara sem mælir tungum tveim.
2 Gefstu ei fýsnum þínum á vald,
þær munu tæta mátt þinn sem mannýgt naut.
3 Þær munu eta upp blöð þín og eyða aldinum þínum
og þú stendur eftir eins og visið tré.
4 Spillt ástríða tærir þann sem elur á henni
og hann verður athlægi óvina sinna.

Vinátta

5Fögur orð fjölga vinum
og ómþýtt mál vekur vinsemd fleiri.
6 Kunningsskap við marga skaltu halda
en veit einum af þúsundi trúnað þinn allan.
7 Vin skaltu reyna viljir þú vin eiga
og ver eigi fljótur til að veita honum trúnað.
8 Margur er vinur þegar honum hentar
en er hvergi nærri þegar að sverfur.
9 Aðrir eru þeir vinir sem í óvini breytast
og gera þér hneisu með því að ljóstra upp hvað olli.
10 Margur er vinur er þú býður til veislu
en er hvergi nærri þegar að sverfur.
11 Þegar þér vegnar vel er hann sem hugur þinn
og segir þjónum þínum til.
12 En gerist þér mótdrægt snýst hann gegn þér
og fer í felur sjái hann þig nálgast.
13 Hald þig fjarri fjandmönnum þínum
og vertu á varðbergi gagnvart vinum.
14 Traustur vinur er örugg vörn,
finnir þú slíkan áttu fjársjóð fundinn.
15 Traustur vinur er verðmætari öllu,
á engan kvarða fæst gildi hans metið.
16 Traustur vinur er sem ódáinsdrykkur,
sá sem Drottin óttast mun slíkan finna.
17 Sá sem óttast Drottin vandar val vina,
hann heldur sér að slíkum sem honum sjálfum líkjast.

Áminnt um að læra af spekinni

18Barnið mitt, þýðstu leiðsögn þegar í æsku,
þá munt þú speki finna allt til elliára.
19 Nálgastu spekina líkt og sá sem plægir og sáir,
þá máttu vænta að hún gefi góðan ávöxt.
Rækt við hana er skammvinn þraut
því að brátt muntu neyta af ávexti hennar.
20 Spekin er erfið þeim er enga ögun hlaut
og heimskum hlotnast hún eigi.
21 Hún reynist steinn er hann fær ei á stall komið,
hann hraðar sér að hverfa frá henni.
22 Spekin ber nafn sitt með réttu, [
hún liggur ei öllum í augum uppi.
23 Hlýð á, barnið mitt, og tak tilsögn minni,
hafna þú eigi heilræðum mínum.
24 Set haft spekinnar á fætur þér
og ok hennar þér á herðar.
25 Lyft spekinni á bak þér og ber hana,
gremstu ei yfir fjötrum hennar.
26 Leita þú hennar af allri sálu,
feta vegu hennar af öllum mætti.
27 Kanna þú og leita og þá mun spekin birtast þér.
Slepp henni eigi er þú hefur höndlað hana.
28 Að lokum finnur þú þann frið sem hún veitir,
spekin mun umbreytast þér í gleðigjafa.
29 Fjötrar hennar verða þér sterk vörn,
aktygi hennar að tignarskrúða.
30 Ok [ spekinnar verður þér djásn af gulli,
fjötrar hennar purpuraskrúði.
31 Þú munt skrýðast henni sem tignarklæðum
og bera spekina sem heiðurskórónu á höfði.
32 Ef þú vilt, sonur minn, þá muntu fræðast
og verða hygginn ef þú leggur þig fram.
33 Sértu fús til að hlusta muntu fræðast
og verður hygginn ef þú leggur við hlustir.
34 Vertu þar gjarnan sem gamlir eru
og legg á minnið speki þeirra.
35 Hlýð fúslega á hverja háleita samræðu,
lát ekkert spakmæli fram hjá þér fara.
36 Finnir þú hygginn mann, gakk árla á fund hans,
núðu upp þröskuld hans með fótum þínum.
37 Grunda fyrirmæli Drottins,
íhuga stöðugt boðorð hans.
Hann mun veita hjarta þínu staðfestu
og gefa þér þá speki sem þú þráir.