1Þann sem óttast Drottin hendir ekkert illt
nema freisting, en hann frelsast aftur.
2 Hygginn maður hatar ei lögmálið
en sá sem þykist unna því líkist stormhröktu fleyi.
3 Skynsamur maður treystir lögmálinu,
lögmálið bregst honum ekki fremur en heilagt hlutkesti.
4 Hugsa mál þitt og á þig mun hlýtt,
nota það sem þú lærðir og svara síðan.
5 Vit heimskingjans er sem vagnhjól,
hugsanir hans snúast í hring.
6 Kaldhæðinn vinur er líkur fola,
hann hneggjar við sérhverjum sem situr hann.

Um mannamun

7Hví ber einn dagur af öðrum
þótt allir dagar ársins þiggi birtu af sólu?
8 Viska Drottins greindi þá að
og aðgreindi árstíðir og hátíðir.
9 Suma daga hóf hann upp og helgaði,
aðra valdi hann að virkum dögum.
10 Eins eru allir menn af jörðu,
af jörðu var Adam skapaður.
11 Af miklum vísdómi greindi Drottinn þá að
og lagði þeim ólíkar brautir.
12 Suma þeirra blessaði hann og hóf hátt,
aðra helgaði hann og lét þá nálgast sig.
Enn öðrum bjó hann bölvun og smán,
steypti þeim úr stöðu sinni.
13 Líkir leir í hendi leirkerasmiðs,
sem hann mótar eins og honum þóknast,
eru menn í hendi þess er skapaði þá.
Hann umbunar þeim eins og hann metur réttast.
14 Illt er andstæða góðs
og dauði andstæða lífs.
Eins er syndarinn andstæða guðrækins manns.
15 Þannig ber þér að líta öll verk Hins æðsta,
tvennt og tvennt, eitt er andhverfa annars.
16 Sjálfur gekk ég síðastur til verka
eins og sá sem gerir eftirleit að lokinni vínberjatínslu.
17 En fyrir náð Drottins miðaði mér vel,
ég fyllti vínþröngina eins og sá sem berin tíndi.
18 Gefið því gaum að ég vann ekki aðeins í eigin þágu
heldur allra þeirra er leita ögunar.
19 Hlýðið á mig, þér leiðtogar lýðsins,
leggið við hlustir, þér safnaðarstjórar.

Um að vera óháður öðrum mönnum

20Gef þig engum á vald meðan ævin endist,
hvorki syni né konu, bróður né vini.
Gef eigi heldur neinum eigur þínar,
svo að þig iðri þess eigi og þú biðjir um þær aftur.
21 Jafnlengi og þú lifir og lífsanda dregur
skaltu engan láta hafa ráð yfir þér
22 því að betra er að börn þín leiti liðsinnis þíns
en að þú þurfir að treysta á örlæti þeirra.
23 Haltu hlut þínum í hverju verki
og lát ekki flekk á heiður þinn falla.
24 Á hinsta degi ævi þinnar,
er að dauða dregur, skaltu útdeila arfi.

Um meðferð þræla

25 Asna hæfir fóður, barefli og byrði
en þrælnum brauð, agi og erfiði.
26 Haltu þræli að verki og þú munt hljóta hvíld,
sitji hann auðum höndum mun hann heimta frelsi.
27 Helsi og svipa beygja hálsinn,
illum þræli hæfir hýðing og kvöl.
28 Haltu honum að vinnu svo að hann sé ekki iðjulaus
29 því að margt illt kennir iðjuleysið.
30 Fáðu honum verk, það hæfir honum,
óhlýðnist hann skaltu þyngja fjötur hans.
En gakk ei of hart að neinum manni
og gjör ei neitt sem ekki er rétt.
31 Eigir þú þræl, þá haf hann sem jafningja
enda aflaðir þú hans með blóði.
Eigir þú þræl, ver við hann sem bróður
því að þú þarfnast hans eins og eigin lífs.
32 Ef þú leikur hann hart og hann flýr á brott,
33 hvert ferðu þá að leita hans?